«កុមារ» គឺជាសសរទ្រូងដ៏សំខាន់ទាំងក្នុងគ្រួសារ និងសង្គមជាតិនាពេលអនាគត។ ដូចនេះ ក្នុងនាមយើងជាឪពុកម្ដាយ ឬចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ចាំបាច់គួរប្រុងប្រយ័ត្នទាំងពាក្យសម្ដី ឥរិយាបថ ទម្លាប់រស់នៅ ទម្លាប់ចាយវាយលុយកាក់ និងផ្ដល់ជាដំបូន្មាន ផ្នត់គំនិតល្អៗដល់ពួកគាត់។ ខាងក្រោមនេះជាផ្នត់គំនិតមួយចំនួន ដែលឪពុកម្ដាយគ្រប់រូបអាចយកទៅពិចារណានិងណែនាំកូនៗបាន។
ការចាយវាយ
«លុយមិនមែនដុះលើដើមឈើ – Money doesn’t grow on tree»
ក្មេងៗអាចនឹងស្ដាប់មិនសូវយល់នូវអ្វីដែលយើងជាមនុស្សចាស់និយាយ តែគាត់អាចនឹងមើលបំណាំយើងច្រើន។ យើងអាចឧស្សាហ៍និយាយប្រាប់គាត់ជារឿយៗថា «លុយមិនមែនដុះលើដើមឈើ» តែលើសពីនេះ យើងក៏ត្រូវបង្ហាត់បង្ហាញឱ្យគាត់ឃើញដែរ។ ជំនួសឱ្យការហុចលុយស្រេចៗទៅពួកគាត់តាមដែលគាត់ទាមទារ ឪពុកម្ដាយអាចកំណត់ការចាយវាយរបស់ពួកគាត់ជាប្រចាំថ្ងៃវិញ ក្នុងន័យបង្រៀនគាត់ពីច្បាប់វិន័យនៃការចាយវាយ។ យើងអាចឱ្យគាត់បន្ថែមតិចតួចតាមក្រោយជារង្វាន់ តែគួរប្ដូរជាថ្នូរជាមួយនឹងការងារបន្តិចបន្តួចដែរដូចជា ឱ្យគាត់រៀបចំបន្ទប់ លាងចាន ឬអានសៀវភៅ ដើម្បីឱ្យគាត់រៀនយល់ពីផលលំបាកនៃការរកចំណូល។
សូម្បីតែមហាសេដ្ឋីល្បីៗដូចជាលោក Bill Gates និងលោក Warren Buffett ក៏សម្រេចចិត្តមិនផ្ទេរទ្រព្យរបស់ពួកគាត់ ទៅកូនៗទាំងអស់នោះឡើយ តែឲ្យត្រឹមមួយផ្នែកតូចនៃទ្រព្យទាំងអស់ប៉ុណ្ណោះ។ ពួកគាត់ចង់ឱ្យកូនៗចេះរៀនរកប្រាក់ចំណូល និងដឹងពីជីវិតដែលលំបាកនិងស្ត្រេសនៅពិភពខាងក្រៅ ចៀសជាងពឹងលើប្រាក់ឪពុកម្ដាយទាំងស្រុង។
ការសន្សំ
«លុយមួយកាក់ដែលយើងសន្សំ គឺជាលុយមួយមួយកាក់ដែលយើងរកបាន – a penny saved is a penny earned» Benjamin Franklin
ការសន្សំគឺជាទម្លាប់សំខាន់មួយដែលឪពុកម្ដាយគួរបង្រៀនកូនៗពីវ័យក្មេង។ មេរៀនពីការសន្សំ មិនមែនបង្រៀនគាត់ឱ្យចេះតែសន្សំលុយកាក់មួយមុខប៉ុណ្ណោះទេ តែពួកគេនឹងរៀនចេះពីការចេះកំណត់គោលដៅនិងភាពអត់ធ្មត់ដើម្បី សម្រេចតាមបំណងរបស់គេចង់បាន។
ឧទាហរណ៍ថា កូនអ្នកចង់បានរបស់លេង។ ជំនួសឱ្យការទិញឱ្យតាមគាត់ចង់ អ្នកអាចបង្រៀនគាត់ឱ្យរៀនសន្សំលុយខ្លួនឯងសិន ជាមួយលុ
កាក់ដែលអ្នកឱ្យគាត់ជាប្រចាំថ្ងៃឬខែ។ គាត់សន្សំតាមលទ្ធភាពបានប៉ុណ្ណា សឹមអ្នកជួយបង្គ្រប់គាត់បន្ថែមតាមក្រោយ។
អ្នកអាចបង្រៀនគាត់ឱ្យរៀនសន្សំលុយក្នុងកូនជ្រូក ហើយចាំពេលពួកគេធំបន្តិចសឹមបង្រៀនឱ្យចេះប្រើប្រាស់កុងធនាគារសម្រាប់ការសន្សំ។
ការវិនិយោគ
«អ្នកមាន គឺជាអ្នកពូកែវិនិយោគ មិនមែនអ្នកពូកែចាយលុយនោះទេ – The rich are investors, not spenders» Steve Siebold អ្នកជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ ក៏ដូចជាអ្នកនិពន្ធសៀរភៅ “How Rich People Think.”
គេច្រើនយល់ច្រឡំថា ការចាយវាយច្រើនជាសញ្ញាបង្ហាញថាជាអ្នកមាន។ ប៉ុន្តែអ្នកដែលមានពិត ប្រាកដមិនផ្តោតទៅលើចំណាយទិញសម្ភារៈអ្វីច្រើននោះទេ។ អ្នកមានពិតប្រាកដជាមនុស្សដែល ពូកែក្នុងការរកលុយ សម្បូរគំនិត វិនិយោគ និងខំប្រឹងប្រែងអត់ធ្មត់ ចំណុចនេះហើយដែលឪពុកម្តាយគ្រប់រូបគួរពន្យល់ណែនាំកូនៗកុំឲ្យផ្តោតតែលើចំណាយ តែត្រូវចេះយកលុយមកបង្កើតលុយទើបធ្វើឲ្យពួកគេកាន់តែជោគជ័យនៅពេលខាងមុខ។
«រីករាយជាមួយនឹងអ្វីដែលខ្លួនកំពុងមាន»
តម្រូវការមនុស្សម្នាក់ៗគ្មានដែនកំណត់ ជាពិសេសគឺនៅយុគសម័យនេះ ដែលមានសម្ភារសម្បូរបែបរាប់តាំងពីបច្ចេកវិទ្យា ទំនិញ សេវាកម្ម និងផលិតផលផ្សេងៗជាច្រើនទៀត។ តែការរត់តាមសម្ភារសម្បូរបែបឥតដែនកំណត់នេះមិនអាចធានាបានក្ដីសុខនិងភាពរីករាយជារៀងរហូតនោះទេ។ អ៊ីចឹង! ការបង្រៀនពួកគាត់ឱ្យចេះរីករាយនឹងអ្វីដែលខ្លួនកំពុងមាននិងបណ្ដុះផ្នត់គំនិតពីក្មេងជាការណ៍ប្រសើរ ចៀសវាងប្រៀបធៀបស្ថានភាពខ្លួនឯងទៅអ្នកដទៃ ជាពិសេសការចាយវាយសម្ភារនិយមនេះឯង។
រៀងច្រើនបន្តិចហើយណា៎! តែអេដមីនជឿថា ចំណុចនៅខាងលើក៏មិនទាន់គ្រប់ជ្រុងជ្រោយអស់នៅឡើយទេ។ ទោះយ៉ាងណា អេដមីនសង្ឃឹមថាឪពុកម្ដាយ ពូមីង ឬបងៗអាចយកចំណុចដែលលើកឡើងខាងលើទៅពិចារណាបាន។ លោក Warren Buffett ក៏ធ្លាប់និយាយបញ្ជាក់ដែរថា ការបង្រៀនកូនឱ្យយល់ដឹងរឿងពីលុយកាក់ «គ្មានពាក្យថាលឿនពេកនោះទេ» ព្រោះការបណ្តុះទម្លាប់ល្អផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុទៅដល់កូនៗ ជាកូនសោរមួយដែលជួយឲ្យពួកគេកាន់តែជោគជ័យនាពេលអនាគត៕
ឯកសារស្រាវជ្រាវ និងដកស្រង់ចេញពី៖
១. Warren Buffett, Bill Gates have similar ideas on how much money to leave kids (cnbc.com)
២. Warren Buffett: The mistake parents make when teaching kids about money (cnbc.com)
៣. Steve Siebold: Money lessons the rich teach their kids (cnbc.com)
