ផ្សារមូលបត្រ ឬជាភាសាអង់គ្លេសហៅថា Securities Market គឺជាកន្លែងដែលអនុញ្ញាតអោយសាធារណជនអាចទិញ ឬលក់មូលបត្រ។ មូលបត្រ (Securities) ជាឧបករណ៌ហិរញ្ញវត្ថុដែលមានតួនាទីប្រមូលទុនពីសាធារណជន (វិនិយោគិន) សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនសារជីវកម្ម សហគ្រាសសាធារណៈ និងរដ្ឋាភិបាល។
តើការជួញដូរក្នុងផ្សារមូលបត្រមានសភាពដូចម្តេច?
នៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗផ្សារមូលបត្រដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចដោយអនុញ្ញាតឲ្យសហគ្រាសទាំងរដ្ឋ និងឯកជន អាចបោះលក់មូលប័ត្រហើយទទួលបានទុនដោយផ្ទាល់ពីសាធារណជនសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន។ ការជួញដូរនៅក្នុងផ្សារមូលបត្រធ្វើឲ្យមានលំហូរសាច់ប្រាក់ពីអ្នកដែលមានវា ទៅកាន់អ្នកដែលត្រូវការវា នាំឲ្យសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចមានភាពលូតលាស់ ដោយបង្កើនចំនួនការងារ និងទ្រព្យសម្បត្តិសម្រាប់ប្រជាជនទូទៅ។
សម្រាប់អ្នកដែលបានវិនិយោគហើយមានប្រាក់សល់ពីការវិនិយោគនៅក្នុងផ្សារមូលបត្រពួកគេអាចមានជម្រើសក្នុងការបង្កើនការវិនិយោគរបស់ខ្លួនលើប្រភេទមូលបត្រផ្សេងៗ ឬធ្វើការសន្សំលើមូលបត្រដែលមានហានិភ័យទាបដើម្បីធ្វើពិពិធកម្មផលបត្រ (Portfolio Diversification)។
តើគេអាចទិញលក់អ្វីខ្លះនៅក្នុងផ្សារមូលបត្រ?
នៅក្នុងផ្សារមូលបត្រមានការទិញលក់មូលបត្រចំនួន ២ប្រភេទគឺ មូលប័ត្រកម្មសិទ្ធ (Equity Securities) និងមូលប័ត្របំណុល (Debt Securities)។ មូលប័ត្រកម្មសិទ្ធ ផ្តល់ភាពជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធម្នាក់ដល់អ្នកវិនិយោគ ក្នុងការទទួលបានចំណែកនៃប្រាក់ចំណេញ និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុនដែលខ្លួនបានទិញមូលបត្រទៅតាមចំណែកនៃមូលបត្រសរុបដែលខ្លួនបានទិញ។ រីឯការទិញមូលប័ត្របំណុល មានន័យថាអ្នកវិនិយោគក្លាយជាម្ចាស់បំណុលម្នាក់នៃក្រុមហ៊ុនដែលខ្លួនបានទិញមូលបត្រ ដោយទទួលបានប្រាក់ចំណេញតាមរយៈការប្រាក់នៅគ្រាកំណត់មួយ(ប្រចាំខែ ឬប្រចាំឆ្នាំ) ហើយទទួលបានប្រាក់ដើមមកវិញនៅចុងគ្រា។
ដោយឡែក នៅក្នុងផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាមានការទិញលក់នូវមូលបត្រចំនួន ២ប្រភេទគឺ ភាគហ៊ុន (Stock) និងសញ្ញាបណ្ណ (Bond)។ ភាគហ៊ុន ជាប្រភេទមូលប័ត្រកម្មសិទ្ធ រីឯសញ្ញាបណ្ណជាប្រភេទមូលប័ត្របំណុល។
តើធ្វើដូចម្តេចទើបអាចចាប់ផ្តើមដោះដូរមូលបត្របាន?
ដើម្បីអាចចាប់ផ្តើមការដោះដូរមូលបត្របាន វិនិយោគិនត្រូវបើកគណនីជួញដូរជាមុនសិន។ ការបើកគណនីជួញដូរចំពោះផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា ទាមទារឲ្យវិនិយោគិនមានអត្តសញ្ញាណបណ្ណសម្រាប់ជនជាតិខ្មែរ ឬលិខិតឆ្លងដែនសម្រាប់ជនជាតិបរទេស។
ការចាប់ផ្តើមជួញដូរមូលបត្រពុំមានការកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់នោះទេ ពោលគឺវិនិយោគិនអាចចាប់ផ្តើមពីពេលណាក៏បាន ដរាបណាអ្នកមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការិនិយោគលើភាគហ៊ុន ឬសញ្ញាបណ្ណ។ យ៉ាងណាមិញ ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា ផ្តល់យោបល់ឲ្យអ្នកដែលមានបំណងវិនិយោគក្នុងផ្សារមូលបត្រ គួរណាមានចំណេះដឹង និងជំនាញគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការជូញដូរ ព្រមទាំងមានលទ្ធភាពរ៉ាប់រងហានិភ័យផ្សេងៗមុនពេលសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមធ្វើការវិនិយោគ៕
