ប្រភេទនៃការវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានច្រើនណាស់ ដែលប្រភេទការវិនិយោគនីមួយៗអាស្រ័យទៅលើដើមទុន ពេលវេលា និងចំណេះដឹងរបស់អ្នកលើការវិនិយោគនោះ។ ការវិនិយោគរមែងមានហានិភ័យ និង ផលចំណេញឬកំហាត ខុសៗគ្នាអាស្រ័យទៅតាមប្រភេទនៃការវិនិយោគនោះ។
ខាងក្រោមនេះគឺជាប្រភេទនៃការវិយោគមួយចំនួនដែលយើងអាចស្វែងយល់ទាំងអស់គ្នា៖
• ភាគហ៊ុន (Stock)៖
បើអ្នកជាវិនិយោគិនថ្មីថ្មោង និងមានទស្សនវិស័យលើការវិនិយោគ នោះភាគហ៊ុន ជាប្រភេទនៃការវិនិយោគដែលអ្នកគួរចាប់ផ្ដើមដំបូង។ សម្រាប់ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនមិនតម្រូវឱ្យអ្នកចាំបាច់ទាល់តែមានដើមទុនច្រើនបានវិនិយោគបាននោះឡើយ។ រីឯផលចំណេញ (ភាគលាភ) មានប្រតិបត្តិការក្រោមរូបភាពពីរគឺ ការជួញដូរ (trade) ដែលផលចំណេញឬកំហាតនឹងអាចដឹងភ្លាមៗ ចំណែកឯ ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនរយៈពេលវែង នោះវិនិយោគិនអាចរំពឹងថាទទួលបានផលចំណេញដំកំភួនក្នុងរយៈពេលយូរ។ ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនមានដំណើរការងាយស្រួល តែវាក៏ទាមទារឲ្យយើងយល់ដឹងច្រើនពីទីផ្សារភាគហ៊ុន និងដើម្បីជ្រើសរើសវិនិយោគលើភាគហ៊ុនដែលមានសក្ដានុពលខ្ពស់។
• សញ្ញាបណ្ណ(Bond)៖
ជាប្រភេទមូលបត្របំណុល ដែលវិនិយោគិនផ្ដល់កម្ចីទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសសាធារណៈតាមរយៈការទិញសញ្ញាបណ្ណក្នុងតម្លៃណាមួយ។ វិនិយោគិននឹងទទួលបានបណ្ណបញ្ជាក់បំណុល (Debt Security) មួយដែលបញ្ជាក់ពីទឹកប្រាក់ដែលបានវិនិយោគ អត្រាការប្រាក់(ប្រចាំខែឬឆ្នាំ) ចំនួនទឹកប្រាក់នឹងត្រូវសងត្រឡប់មកវិញ ហើយនិងកាលកំណត់នៃសញ្ញាបណ្ណ (maturity date)។ ផលចំណេញពីសញ្ញាបណ្ណអាស្រ័យលើអត្រាការប្រាក់ដែលសាជីវកម្ម ឬសហគ្រាសនោះសន្យាសងត្រឡប់វិញនៅកាលកំណត់ដូចដែលបញ្ជាក់ក្នុងប័ណ្ណបញ្ជាក់បំណុល។ ហេតុនេះហើយ ទើបហានិភ័យពីការវិនិយោគលើសញ្ញប័ណ្ណត្រូវបានសន្មត់ថាមានកម្រិតទាបជាងគេ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រភេទការវិនិយោគដទៃទៀត។
បច្ចុប្បន្នក្នុងផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាមិនទាន់មានសញ្ញាបណ្ណសម្រាប់សហគ្រាសសាធារណៈនៅឡើយទេ តែមានសញ្ញាបណ្ណរបស់ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម៧ក្រុមហ៊ុន ដែលបានបោះផ្សាយលក់ឱ្យសាធារណជន។
• ការជួញដូររូបិយបណ្ណអន្តរជាតិ (Foreign Exchange ឬ Forex)៖
ការជួយដូររូបិយបណ្ណអន្ត្តជាតិនេះ ជាប្រភេទការវិនិយោគរយៈពេលខ្លី ដ្បិតថាអ្នកវិនិយោគលើវិស័យនេះ ត្រូវការទិញលក់ភ្លាមៗ ដោយការជួញដូររូបិយប័ណ្ណអន្តរជាតិទៅវិញទៅមកនៅក្នុងតម្លៃហាងឆេងជាក់ស្តែង ឬ ក្នុងតម្លៃដែលបានកំណត់ណាមួយ។ ការវិនិយោគប្រភេទនេះត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើងដោយការទិញលក់រវាងរូបិយប័ណ្ណពីរផ្សេងគ្នា ដូចជាការទិញលក់លុយដុល្លារអាមេរិកធៀបជាមួយលុយអឺរ៉ូជាដើម។ រីឯវិនិយោគិននឹងទទួលបានផលចំណេញឬកំហាតទៅតាមគម្លាតតម្លៃនៃរូបិយប័ណ្ណ (forex deviation) ឡើងចុះក្នុងរយៈពេលណាមួយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ Forex ក៏ត្រូវបានគេកំណត់ថាជាការជួញដូរដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ បើប្រៀបធៀបទៅនឺងប្រភេទផ្សេងទៀតដូចជា ភាគហ៊ុន សញ្ញាបណ្ណ អចលនទ្រព្យ មាស ។ល។
• អចលនទ្រព្យ (Real Estate)៖
ការវិនិយោគលើអចលនទ្រព្យជាការវិនិយោគរយៈពេលវែង ដោយវាមិនងាយបម្លែងជាសាច់ប្រាក់បានលឿននោះទេ។ អ្នកវិនិយោគតម្រូវឱ្យមានដើមទុនច្រើន តែយ៉ាងណាមិញការវិនិយោគប្រភេទនេះមានសក្ដានុពលអាចផ្ដល់ផលចំណេញវិញបានខ្ពស់ ប្រសិនបើយើងវិនិយោគដោយមានយុទ្ធសាស្ត្រ ការវិភាគ កំណើនតម្លៃនៃអចលនទ្រព្យបានច្បាស់លាស់។
ការវិនិយោគលើអចលនទ្រព្យមានដូចជា ការទិញដី ផ្ទះ វីឡា អាផាតមិន (Apartment) ខុនដូ ជាដើម ហើយលក់ចេញវិញយកផលចំណេញនៅពេលតម្លៃកើនឡើង។ ក្រៅពីការលក់ វិនិយោគិនក៏អាចជួលបន្តដើម្បីទទួលបានចំណូលជាប្រចាំ ឬអាចប្រកបរបរផ្សេងៗនៅលើទីតាំងអចលនទ្រព្យបានផងដែរ។
• អាជីវកម្ម (Business) ៖
ការបណ្ដាក់ទុនទៅលើគម្រោង ក្រុមហ៊ុន ឬអាជីវកម្មណាមួយដែលយើងគិតថាអាចរីកចម្រើននៅពេលខាងមុខ ហើយយើងនឹងទទួលបាននូវផលត្រឡប់មកវិញនៅពេលដែលអាជីវកម្មនោះទទួលបានប្រាក់ចំណេញ ដែលយើងហៅថា profit share។ ម្យ៉ាងវិញទៀត បើវិនិយោគិនជាម្ចាស់អាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួន អាចលក់ជាសេវាកម្ម ឬផលិតផលដើម្បីយកផលចំណេញក៏ចាត់ទុកជាការវិនិយោគដែរ។
• បញ្ញើមានកាលកំណត់ (Term Deposit)៖
វាមានភាពស្រដៀងគ្នាជាមួយគណនីសន្សំ (Saving Account) គ្រាន់តែបញ្ញើមានកាលកំណត់តម្រូវឱ្យអ្នកយកចំនួនទឹកប្រាក់ទាំងដុលយកទៅផ្ញើនៅធនាគារ ជាមួយកាលកំណត់ណាមួយ រួមជាមួយកិច្ចព្រមព្រៀងពីខាងធនាគារផ្ដល់អត្រាការប្រាក់ជូនដល់អ្នក។ សម្រាប់ផលចំណេញពីបញ្ញើមានកាលកំណត់ វាអាស្រ័យលើទំហំទឹកប្រាក់ដែលអ្នកយកទៅផ្ញើ និងចំនួនរយៈពេលដែលអ្នកចង់ដាក់ប្រាក់ផងដែរ។
• ផលិតផលឬវត្ថុធាតុដើម (Commodities)៖
ការវិនិយោគប្រភេទនេះ វាអាស្រ័យទៅលើហាងឆេងនៃតម្លៃរបស់វត្ថុធាតុដើមនិងផលិតផល និងតម្រូវការទីផ្សារក្នុងនិងក្រៅប្រទេស។ ផលិតផល ឬវត្ថុធាតុដើមមានមួយចំនួនដូចជា ប្រេង មាស ប្រាក់ និងវត្ថុធាតុដើមផ្សេងៗទៀត។ អ្នកវិនិយោគលើវិស័យនេះត្រូវសិក្សាស្វែងយល់ពីតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់នៃវត្ថុធាតុដើមទាំងនេះ រួមកត្តាប៉ះពាល់ដល់តម្លៃរបស់វា ដែលអាចមានដូចជា កត្តាសេដ្ឋកិច្ច អតិផរណា និងតម្រូវការជាដើម។
យើងឃើញថា ការវិនិយោគមានច្រើនរបៀប ដែលមានដំណើរការ និងផលប្រយោជន៍ត្រឡប់មកវិញផ្សេងៗគ្នាទៅតាមប្រភេទនីមួយៗរៀងខ្លួនដូចគ្នាដែរ ហើយយើងគួរតែជ្រើសរើសប្រភេទនៃការវិនិយោគណាមួយផ្ទាល់ខ្លួន ដែលសក្តិសមនឹងដើមទុន ចំណេះដឹង និងចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់អ្នក ដើម្បីអាចទាញយកផលចំណេញពីវា។
